KOMUNIKAT w sprawie racjonalnego zużycia wody w rodzinnych ogrodach działkowych w związku ze zjawiskiem globalnego ocieplenia

0207.2019

Komunikat Krajowego Zarządu Polskiego Związku Działkowców

z dnia 2 lipca 2019 r. w sprawie racjonalnego zużycia wody w rodzinnych ogrodach działkowych w związku ze zjawiskiem globalnego ocieplenia

Zjawisko globalnego ocieplenia jest w dużej mierze uwarunkowane wzrostem stężenia w atmosferze tzw. gazów cieplarnianych - dwutlenku węgla, metanu, podtlenku azotu i freonów, które utrudniają wypromieniowanie ciepła z Ziemi. Emisja dwutlenku węgla odgrywa decydującą rolę w procesie globalnego ocieplenia, dlatego główne działania podejmowane na międzynarodowych naradach klimatycznych, mają na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, zwiększenie udziału energii źródeł odnawialnych oraz podniesienie efektywności energetycznej.

Innym sposobem łagodzenia zmian klimatycznych, poprzez zmniejszenie zawartości dwutlenku węgla w atmosferze, jest „pochłanianie” gazu przez rośliny w procesie fotosyntezy. Największe znaczenie w „pochłanianiu” CO₂ mają  drzewa takich gatunków jak: wierzba, topola i brzoza. W tym kontekście, w planowaniu przestrzennym miast, powinno się zwrócić uwagę na ilość terenów zielonych w strefach zurbanizowanych oraz rolę rodzinnych ogrodów działkowych w redukcji dwutlenku węgla w aglomeracjach miejskich.

Postępujące ocieplenie klimatu niesie ze sobą daleko idące konsekwencje. Skutki wzrostu średniej temperatury powietrza przy powierzchni Ziemi to: występowanie ekstremalnych zdarzeń pogodowych takich jak gwałtowne burze, huragany i powodzie oraz długotrwałe efekty jak pustynnienie czy wymieranie gatunków. W ostatnich tygodniach mamy możliwość obserwacji niecodziennych warunków pogodowych, które są związane ze zmianami klimatycznymi. Dlatego należy podjąć świadome działania, mające na celu ochronę naturalnych walorów przyrody, przy jednoczesnym racjonalnym użytkowaniu jej zasobów.

Polska jest jednym z uboższych krajów w Europie pod względem zasobów wodnych. W ostatnim okresie w różnych rejonach kraju występowały ograniczenia w dostępie do wody. Z tego względu istnieje pilna potrzeba kontroli zużycia wody, również na terenie rodzinnych ogrodów działkowych. Woda, która bezsprzecznie jest niezbędna do życia ludzi, roślin i zwierząt, w obecnych okolicznościach powinna być wykorzystywana z dużą rozwagą. 

Biorąc pod uwagę konieczność nawadniania wielu upraw, prowadzonych na terenie działek w rodzinnych ogrodach działkowych, należy podjąć odpowiednie działania, mające na celu ograniczenie zużycia wody, przy jednoczesnym zapewnieniu możliwości wzrostu roślin i funkcjonowania ogrodu.

Ważnym zadaniem spoczywającym na każdym użytkowniku działki, jest racjonalne gospodarowanie wodą. Z tego względu należy zwrócić szczególną uwagę, aby podczas nawadniania upraw, maksymalnie ograniczać straty wody, stosując odpowiednią porę i technikę podlewania.

1. Pora dnia: rośliny należy podlewać przed wieczorem - nigdy nie nawadnia się upraw w czasie pełnego nasłonecznienia.
2. Gleba: powinna być odpowiednio zwilżona w okolicach strefy korzeniowej. Dla płytko korzeniących się roślin właściwa głębokość zwilżenia to 10–15 cm, średnio korzeniących się  15–22 cm, a dla tych roślin, które wytwarzają korzenie sięgające głęboko w profil gleby 25–35 cm i więcej.
3. Nie trzeba podlewać codziennie. Efektywniejsze i bardziej korzystne dla roślin jest podlewanie mniej częstotliwe, a bardziej obfite (lepiej rzadziej a głębiej). Przykładowo, w celu dostarczenia wody na głębokość 10 cm, należy równomiernie rozprowadzić 10 l wody na 1 m² powierzchni gleby. Płytkie podlewanie jest nieefektywne ze względu na duże straty (woda paruje z gleby). Poza tym niedobór wody sprawia, że korzenie ulegają deformacji (warzywa korzeniowe) lub rośliny wytwarzają liczne drobne korzenie.
4. Rośliny nie zawsze potrzebują stałego dostępu wody. Aby pobudzić rozwój systemu korzeniowego, we wczesnej fazie wzrostu trzeba obficie podlać po posadzeniu, a potem ograniczyć dostarczanie wody. Stały dostęp wody ogranicza rozrost korzeni i obniża wytrzymałość roślin na późniejsze susze.
5. Można „zatrzymać” wodę na dłużej stosując ściółkowanie. Po wieczornym nawadnianiu warto wokół roślin rozłożyć ściółkę 
   np. ze świeżo skoszonej trawy. Taki zabieg ograniczy wyparowywanie wody z gleby (ewaporację) i ułatwi przenikanie wilgoci w głąb profilu glebowego.
6. Gromadzenie wody deszczowej pochodzącej z opadów atmosferycznych, to przykład poszanowania dla jej naturalnych zasobów, zapewnienie dostępu do wody i oszczędność pieniędzy.

 

Rodzinne Ogrody Działkowe tworzą strefy zieleni miejskiej, które mogą wywierać wpływ na warunki mikroklimatyczne. Jako mieszkańcy Ziemi, musimy czuć się współodpowiedzialni za jej przyszłość. Działkowcy są szczególnie związani z przyrodą, a ich działalność ma duży wpływa na środowisko przyrodnicze. Dlatego ochrona i racjonale wykorzystanie zasobów naturalnych, powinny być zadaniem realizowanym priorytetowo przesz wszystkich działkowców i wszystkie struktury Polskiego Związku Działkowców.

 

KRAJOWY ZARZĄD

POLSKIEGO ZWIĄZKU DZIAŁKOWCÓW

 

Warszawa, dnia 2 lipca 2019 r.

 

Galeria